KANSER HAFTASI 1-7 NİSAN

KANSER HAFTASI 1-7 NİSAN

Kanser yediden yetmişe herkesi etkileyen son yılların en önemli bir hastalığı

olmuştur. Kanser ülkemizde ve dünyada ölüm nedenleri arasında ikinci sırada yer

almaktadır. Kanserden ölümlerin yaklaşık üçte biri; yaşam şartlarından  kaynaklanmaktadır.

1. Stress ve travma

2. Doğal yaşam ortamların azalması

3. Tütün kullanımı,

4. Beden kütle indeksinin yüksek olması (fazla kilolu ya da şişman olma),

5. Hareketsizlik

6. Meyve ve sebzeyi az tüketme,

7. Hepatit ve insan papilloma virüsü (HPV) gibi kansere neden olan

enfeksiyonlar,

8. Genetik faktörler:

Günümüzde kanserin %30-50’si önlenebilir. Birçok kanserin iyileşme olasılığı, erken

tanıya ve uygun şekilde tedaviye bağlıdır.

Ülkemizde 1982 yılında kanser, bildirimi zorunlu hastalıklar arasına alınmıştır,1983

yılında Kanserle Savaş Daire Başkanlığı kurulmuştur.

Ülkemizde erkeklerde En Sık Görülen İlk Beş Kanser türü.

1 Akciğer,2 Prostat ,3 Kolorektal ,4 Mesane ve 5 Mide kanseridir.

Kadınlarda En Sık Görülen İlk Beş Kanser

Türü ise 1 Meme, 2 Tiroit, 3 Kolorektal,  4 Akciğer ve 5 Uterus kanseridir.

Kansere genetik açıdan baktığımızda, çok faktörlü genetik hastalıklar tanımına uymaktadır. Altta yatan genetik zemin üzerine bahsettiğimiz yaşam faktörlerinin

eklenmesi ile DNA nın tamir edilme mekanizmalarının bozulması hastalık riskini artırmaktadır. Ayrıca fiziksel, kimayasal ve biyolojik mutajen ajanlar DNA da

mutasyona neden olarak, kansere yol açmaktadır. Ailelerde belirgin bir şekilde görülen ve genetik yatkınlıkla ilişkilendirilen kanser türleri vardır. Genetik yatkınlık, bireyin belirli kanser türlerine yakalanma riskini artıran genetik faktörlerin varlığı anlamına gelir. Bu durum, kanser riskini artıran belirli gen mutasyonları veya genetik değişikliklerden kaynaklanabilir.

Kalıtsal kanser genellikle bireylerde daha genç yaşlarda ve birden fazla kanser türünde görülme eğilimindedir. Aynı ailede birden fazla kanser vakası olduğunda,

özellikle belirli kanser türlerinin aile üyelerinde sık sık görülmesi durumunda, kalıtsal kanser şüphesi ortaya çıkabilir.

Bazı örnekler:

BRCA1 ve BRCA2 gen mutasyonları: Bu mutasyonlar özellikle meme kanseri ve yumurtalık kanseri riskini artırır. Taşıyıcılar bu kanser türlerine yakalanma riski

taşırlar.

Lynch sendromu (HNPCC): Kolorektal kanser ve diğer kanser türlerine yatkınlığa neden olan kalıtsal bir durumdur.

Retinoblastoma: Retina kanserine yatkınlığı olan bir kalıtsal durumdur. Genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkar.

Li-Fraumeni sendromu: Birden fazla kanser türüne yatkınlığı olan bir kalıtsal kansersendromudur. Özellikle yumuşak doku sarkomları, meme kanseri, beyin tümörleri ve diğer kanserlerle ilişkilidir.

Kalıtsal kanser, genellikle aile öyküsü, genetik testler ve genetik danışmanlık yoluyla tanımlanır. Bu tür kanserlerin erken tanınması ve yönetilmesi, bireylerin sağlık

sonuçlarını iyileştirebilir ve risk altındaki aile üyelerine yönelik önleyici önlemler alınabilir.

Genetik test olarak,

Ailesel kanser paneli: Aile bireylerinde olduğu zaman diğer aile üyelerinin

araştırılması

Kanser Yatkınlık Paneli: Aile bireyerinde kanser olmadan bireyin yatkınlığnın olup

olmadığını anlamak için yapılır..

Çocuklarda kanser genetik paneli : Çocukuk döneminde riski yüksek olan kanser

genlerini içeren paneldir.

Sağlıklı günler dileği ile…